De Finse organisatie Vapauta Uhri ry, ‘Free the victim’ in het Engels, helpt slachtoffers van mensenhandel op Cyprus en Finland. We doneerden €5000 aan de organisatie en interviewden Pia Redic, de leider van de organisatie.
1. Waaruit bestaat het werk van “Vapauta Uhri”?
Onze belangrijkste focus ligt in Cyprus. Daar hebben we een dagcentrum genaamd ‘Room of Hope’, waar we vrouwen helpen die mensenhandel hebben overleefd en hun kinderen. In het dagcentrum bieden we psychosociale ondersteuning aan de vrouwen en richten we ons op de rehabilitatie van hen.
In Finland concentreert ons werk zich vooral op het opleiden, informeren en raadplegen.
2. Wat voor soort activiteit heb je in Cyprus?
In het dagcentrum ‘Room of Hope’ proberen we overlevenden van mensenhandel te rehabiliteren en hen de psychologische ondersteuning te bieden die ze nodig hebben. We komen drie keer per week bij elkaar en bieden een dagelijks programma. Maandag is het ‘mamamaandag’, waar de vrouwen opvoedingsvaardigheden leren. Op dinsdag bieden we bijvoorbeeld Griekse lessen aan. Op woensdag hebben we “Celebration Wednesday”, waar de vrouwen onder andere zelf geplande programma’s mogen uitvoeren.
We hebben ook verschillende soorten projecten, waarmee we de vrouwen rehabilitatie, werk en iets te doen willen bieden. Ongeveer een jaar geleden zijn we begonnen met een project genaamd het Selena-project, dat gedeeltelijk wordt gefinancierd door de Universiteit van Tallinn. Het biedt nu werk aan drie vrouwen van Room of Hope. De vrouwen naaien herbruikbare menstruatiepads die door de organisatie ‘Selena Project’ worden verkocht aan bijvoorbeeld het Rode Kruis dat ze op zijn beurt weer uitdeelt in vluchtelingenkampen. Afgelopen voorjaar hadden we ook een dansproject, dat bedoeld was om vrouwen te empoweren en hun zelfvertrouwen te verbeteren en hun vertrouwen in zichzelf en anderen te vergroten.
3. Vorig jaar zamelde je geld in voor een nieuw bestelwagenproject. Kun je hier iets meer over vertellen?
Het project heet Destination Hope en het begon met de gedachte van Roni en Rebekka Zidbeck, van onze medewerkers op Cyprus, dat we ook hoop moeten brengen aan degenen die niet naar ons toe kunnen komen. Door het kopen van een busje zijn we logistiek niet meer gebonden aan één plek. We haalden €4000 op via een inzamelingsactie voor een busje, dat nu gerenoveerd zal worden.
Room of Hope zal dan functioneren in de auto, waarmee we naar vluchtelingenkampen, gevangenissen en safe houses kunnen rijden om kleding en eten te brengen, maar ook om daar programma’s zoals danslessen te organiseren. Ik ben erg opgewonden om te zien, dat wat er in onze ruimte in de Anglicaanse kerk gebeurt, in de toekomst ook in vluchtelingenkampen en gevangenissen kan gebeuren.
4. Wat hebben de vrouwen van Room of Hope meegemaakt?
De meeste vrouwen in ons centrum hebben in bordelen gewerkt, sommigen in privé-appartementen in gedwongen prostitutie. Wat de vrouwen verbindt, is dat ze zijn verleid om naar Cyprus te komen om in hotels, restaurants of als schoonmaakpersoneel te werken. Wat ze uiteindelijk in werkelijkheid doen, is pas onthuld als ze op hun bestemming in Cyprus zijn aangekomen.
Waar de verhalen vooral verschillen is hoe de vrouw is bevrijd van sekshandel. Sommigen zijn erin geslaagd te ontsnappen, sommigen zijn vrijgelaten door een politie-inval en sommigen zijn geholpen door een klant.
5. Welke littekens laat mensenhandel achter bij de slachtoffers?
Niemand herstelt er ooit volledig van. Deze vrouwen zijn psychisch gebroken: ze kunnen niet slapen, ze hebben constant nachtmerries en ze lijden aan dissociatie, depressie, angst en paniekaanvallen.
Hoe de vrouw herstelt, hangt af van hoe haar leven was voordat ze werd verhandeld. Als de vrouw al getraumatiseerd was of als ze een geschiedenis van seksueel misbruik en slechte relaties heeft gehad, zal het herstel veel langer duren in vergelijking met een vrouw die tot een bepaald punt in het leven een vrij gelukkige jeugd heeft gehad. In dit geval heeft de vrouw meer psychologische middelen om met de pijn om te gaan.
Het herstelproces is ook afhankelijk van wat de vrouw heeft doorstaan terwijl ze gedwongen is om seks te verkopen – als de vrouw 10 tot 20 klanten per dag of één klant heeft gehad, en wat de klanten de vrouw hebben aangedaan.
Veel slachtoffers van sekshandel worden na hun vrijlating tot zeer gewelddadige relaties gedreven. Ze hebben moeite met het vinden van een gezonde relatie, als ze ooit in staat zijn om een relatie aan te gaan.
6. Waarom tiert mensenhandel welig op Cyprus en in heel Europa?
Cyprus is een strategische plaats voor mensenhandel vanwege de ligging. Noord-Cyprus zit nog niet in de EU, maar als je over de grens naar Zuid-Cyprus stapt, sta je ineens op het grondgebied van de Europese Unie. Cyprus is ook gemakkelijk te bereiken vanuit Afrika.
Mensenhandel floreert op EU-niveau, omdat Europeanen genoeg geld hebben om seks te betalen. Een andere reden waarom er zoveel mensen worden verhandeld, is omdat de wetgeving in Europa zo verschilt van land tot land. In Duitsland en Zwitserland zijn bordelen bijvoorbeeld legaal en is het acceptabel voor een man om een bordeel te bezoeken. Zweden daarentegen heeft het kopen van seks volledig gecriminaliseerd. Zoals u ziet, zijn de wetten van verschillende EU-landen afkomstig uit verschillende gebieden.
De strijd tegen mensenhandel hangt vooral af van de politieke wil. In Duitsland heeft de prostitutiewetgeving de mensenhandel explosief doen toenemen. Daar mogen prostituees sociale zekerheid aanvragen, maar geen enkele buitenlander heeft zich daarop gestort, alleen Duitsers. Ik denk dat dit fenomeen nogal wat zegt over de dynamiek van wie gedwongen wordt tot sekswerk en wie het uit vrije wil doet.
Pia Rendic
Pia Rendic is de oprichter en leider van de organisatie ‘Vapauta Uhri’ – Free the Victim. Ze is een auteur, een seksuoloog en een parttime priester die werkt onder buitenlandse Finnen. Pia Rendic heeft de boeken “Het gezicht van mensenhandel” en “Gedwongen om te trouwen” geschreven. Ze heeft vijf kinderen en woont momenteel in Zwitserland.
Mensenhandel
De VN definieert mensenhandel als “het werven, vervoeren, overbrengen, herbergen of ontvangen van mensen door middel van geweld, fraude of misleiding, met als doel hen uit te buiten voor winst”. Naar schatting zijn er ongeveer 25 miljoen slachtoffers van mensenhandel. De meest voorkomende vorm van mensenhandel is sekshandel. Andere vormen van mensenhandel zijn bijvoorbeeld dwangarbeid en gedwongen huwelijken.
In Europa is 62% van de slachtoffers van mensenhandel slachtoffer van sekshandel. De gemiddelde levensduur van een slachtoffer van mensenhandel is 7 jaar nadat het is verhandeld.
